Wykorzystanie danych pochodzących od podmiotów komercyjnych (Privately Held Data)
Dane pochodzące od podmiotów komercyjnych (z ang. Privately Held Data, PHD) to informacje gromadzone przez przedsiębiorstwa i organizacje pozarządowe w ramach ich codziennej działalności. Są to m.in. dane z telefonii komórkowej, aplikacji mobilnych, platform cyfrowych czy kart płatniczych/systemów płatności elektronicznych. W dobie transformacji cyfrowej stanowią one cenne, potencjalne źródło informacji dla statystyki publicznej.
Współczesne potrzeby użytkowników – zarówno decydentów publicznych, przedsiębiorstw, jak i obywateli – wymagają statystyk aktualnych i szczegółowych. PHD mogą uzupełniać tradycyjne źródła informacji i przyczyniać się do podniesienia jakości oraz skrócenia czasu opracowywania statystyk. Przykładowe zastosowania obejmują m.in. analizy mobilności społecznej, zmiany zachowań konsumenckich czy ocenę dostępności usług.
Główny Urząd Statystyczny uczestniczy w badaniach pilotażowych i projektach testujących nowe modele pozyskiwania i wykorzystywania PHD z zachowaniem zasad etyki, poufności i bezpieczeństwa informacji.
Obecnie dane z sektora prywatnego pozyskiwane są głównie na podstawie indywidualnych umów zawieranych pomiędzy krajowymi urzędami statystycznymi a podmiotami komercyjnymi. Dlatego jednym z najważniejszych celów Europejskiego Systemu Statystycznego (ESS) jest wypracowanie ram prawnych, które zapewnią systematyczny, przejrzysty i bezpieczny dostęp do PHD. W tym kontekście ważną rolę odgrywa Unijna Strategia Danych oraz przyjęty w 2024 r. Akt w sprawie danych (z ang. Data Act), który reguluje dostęp do danych międzysektorowych i wspiera ich współdzielenie, jednocześnie dbając o ochronę prywatności.
Zgodnie z unijnym rozporządzeniem 223/2009, wszyscy członkowie ESS – w tym Główny Urząd Statystyczny – są zobowiązani do bezwzględnego przestrzegania zasad poufności, przejrzystości i niezależności. Dane są przetwarzane wyłącznie w formie zagregowanej, a bezpieczeństwo informacji oraz ochrona prywatności obywateli i przedsiębiorstw mają charakter nadrzędny.
Dowiedz się więcej:
- ESS - Empowering society by reusing privately-held data for official statistics
- UN - Global Facilitation of Access to Privately-held Data for Official Statistics
- OECD - Declaration on Government Access to Personal Data Held by Private Sector Entities
- CES - Position statement on the access to data held by the private sector for purposes of official statistics
- Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 223/2009 z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie statystyki europejskiej
- European Commission - Data Act explained